[:vi]Không tinh trùng (Azoospermia) là trong dịch xuất tinh không có tinh trùng. Là nguyên nhân gây vô sinh ở Nam giới.
Vô sinh nam (Infertility in the Men) chiếm Tỷ lệ 45-50% trong vô sinh và không tinh trùng lại là nguyên nhân trầm trọng. Bệnh dễ chẩn đoán nhưng điều trị lại khó khăn.
Tuy vậy, với tiến bộ trong điều trị, đặc biệt là hỗ trợ sinh sản (ARTs) có khoảng 75-80% nam giới được chẩn đoán không tinh trùng trong tinh dịch vẫn có con bằng tinh trùng của mình (cha sinh học của trẻ (azoospermia father biological children)
Phân loại
Nguyên nhân của không tinh trùng vô cùng phức tạp, phân loại có rất nhiều cachs, trong thực hành lâm sàng chia làm 2 loại không tinh trùng.
– Không tinh trùng do bít tắc đường dẫn tinh (Mào tinh hoặc Ống dẫn tinh)
– Không tinh trùng do sinh tinh.
Không tinh trùng chiếm 18- 20% trong vô sinh Nam. Triệu chứng của không tinh trùng: Rất khó phát hiện nếu không xét nghiệm, phân tích tinh dịch. Trên lâm sàng chúng tôi gặp nhiều nam giới hình thức ưa nhìn, tình dục vẫn tốt, trí tuệ phát triển nhưng tinh dịch lại không có tinh trùng. Và chỉ có phân tích tinh dịch mới xác định là Azoo hay không?
Nguyên nhân rối loạn sản xuất tinh trùng:
Đôi khi, azoo lại là nguyên nhân tại tinh hoàn không có khả năng sản xuất tinh trùng; Hoặc là rối loạn hoạt động của Trục Đồi thị- tuyến yên- tinh hoàn.
Rối loạn nội tiết tố sinh dục: Do thiếu nội tiết hoặc rối loạn sản xuất, mất cân bằng của quá trình sản xuất hoặc chuyển hóa hormone sinh dục.
Tinh hoàn ẩn, đặc biệt nằm trong ố bụng, nếu không được phẫu thuật trước 24 tháng hoặc phẫu thuật không tốt làm thương tổn động mạch, ống dẫn tinh gây teo tinh hoàn hoặc tắc ống dẫn tinh.
Thương tổn hệ thống mạch máu do chấn thương, trong đó giãn tĩnh mạch tinh cũng là nguyên nhân làm thương tổn quá trình sinh tinh thậm chí không tinh trùng.
Di chứng của bệnh quai bị
Bệnh do Gene: Rối loạn Nhiễm sắc thể : Hội chứng Klinefelter’s Syndrome (XXY); XO; XX… bất thương, đứt đoạn, vi chuyển đoạn của nhiễm sắc thể.
Nguyên nhân do đường dẫn:
Thắt ống dẫn tinh triệt sản, viêm tắc ống dẫn tinh- mào tinh do di chứng của bệnh lấy qua đường sinh dục ( STDS Sexually Transmitted Diseases) (Lậu, chlamiadia…) Lao mào tinh..
Không ống dẫn tinh bẩm sinh CBAV (Congenital Absence of Vans Deferens), rất hay gặp trong azoo.
Điều trị không tinh trùng.
Có nhiều cách điều trị không tinh trùng như: Phẫu thuật nối Ống dẫn tinh-Ống dẫn tinh hoặc ODT-Mào tinh ( vaso-Epidedimostomy hay phẫu thuật V-E)
Điều trị rối loạn sản xuất và chuyển hóa hormone sinh dục.
Ngày nay, nhờ sự tiến bộ của Kỹ thuật Hỗ trợ sinh sản (Assisted reproductive technology- ART), đặc biệt là ICSI chỉ cần 1 tinh trùng tốt cho 1 noãn là đủ.
Người ta lấy tinh trùng mào tinh hoặc từ tinh hoàn bằng các kỹ thuật sau:
– Lấy tinh trùng từ mào tinh bằng kỹ thuật vi phẫu ( MESA -Micro Epididymal Sperm Aspiration/ Mini- MESA)
– Lấy tinh trùng bằng kỹ thuật chọc hút mào tinh qua da (PESA -Percutaneous Sperm Aspiration)
, – Lấy tinh trùng từ nhu mô tinh hoàn ( TESE – Testicular Sperm Extraction). …
Trong thực hành bệnh viện, chúng tôi gặp Đủ dạng đối tượng, trong nước, việt kiều; hoặc chồng là người nước ngoài; có người kỹ sư, công nhân..và bác sĩ, nhân viên y tế không phải ít gặp.
Có người lựa chọn phẫu thuật (nếu có do bít tắc đường dẫn tinh), có người làm Thụ tinh ống nghiệm (IVF/ ICSI), cũng có người thụ tinh nhân tạo bằng tinh trùng từ ngân hàng tinh trùng;
Nguồn: Ts-Bs Lê Vương Văn Vệ- Ths- Bs Hà Ngọc Mạnh và Cộng sự[:]