NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT VỀ TIÊM VẮC XIN COVID-19 CHO PHỤ NỮ MANG THAI VÀ PHỤ NỮ ĐANG CHO CON BÚ.

Gánh nặng gây ra cho phụ nữ có thai khi mắc Covid-19 cao gấp trăm lần so với người bình thường. Phụ nữ có thai từ 13 tuần, phụ nữ đang cho con bú cần nhanh chóng tiêm vắc xin Covid-19 ngay khi có cơ hội, được khám sàng lọc kỹ lưỡng, thận trọng và đồng ý tiêm.

Ngày 10/8/2021, Bộ Y tế vừa ban hành quyết định 3802/QĐ-BYT, đưa phụ nữ mang thai từ 13 tuần trở lên vào chỉ định tiêm chủng mà trước đây là đối tượng trì hoãn, nay thuộc nhóm cần thận trọng tiêm chủng; đồng thời đưa phụ nữ đang nuôi con bằng sữa mẹ ra khỏi nhóm cần thận trọng tiêm vắc xin. Như vậy, với quyết định mới, phụ nữ đang cho con bú và phụ nữ mang thai từ 13 tuần trở lên vẫn có thể tiêm vắc xin Covid-19, trừ vắc xin Sputnik V. Một số câu hỏi xung quanh vấn đề này được các chuyên tra giải đáp sẽ cho chúng ta những thông tin chính xác và khoa học.

1. Covid -19 nguy hiểm như thế nào với phụ nữ mang thai? Những biến chứng nào có thể xảy ra?

Bác sĩ Trương Hữu Khanh, Nguyên Trưởng khoa Nhiễm – Thần kinh, BV Nhi Đồng I, TP.HCM trả lời:

Phụ nữ mang thai mắc Covid-19 quả thật là một điều không may. Gánh nặng cho phụ nữ có thai lớn hơn gấp cả trăm lần so với người bình thường, em bé có nguy cơ sinh non, nguy cơ lây nhiễm, mẹ thở máy, chạy ECMO, dùng kháng sinh liều cao… có thể đe dọa tính mạng, tốn kém chi phí điều trị. Đối với biến chủng virus SARS-Cov-2, diễn biến bệnh nặng nề hơn rất nhiều ở nhóm phụ nữ mang thai.Một điều chắc chắn là phụ nữ mang thai không thể ở mãi trong nhà được, họ vẫn phải đi làm, giao thiệp, đi khám thai và rất có khả năng sẽ mang mầm bệnh về lây bệnh cho người lớn tuổi. Đó là chưa kể trong nhà còn rất nhiều người khác, nên chắc chắn họ vẫn có nguy cơ cao tiếp xúc với các nguồn bệnh.Trước đây, vắc xin cúm không có chỉ định tiêm cho phụ nữ mang thai, nhưng từ năm 2009, sau đợt dịch H1N1 người ta thấy gánh nặng bệnh tật ở đối tượng phụ nữ mang thai sau khi mắc cúm quá lớn, sau này vắc xin cúm đã được khuyến khích tiêm cho phụ nữ mang thai. Đối với dịch Covid-19 cũng vậy, rất nhiều nước đã thấy được gánh nặng của Covid-19 quá khủng khiếp nên cần phải ưu tiên tiêm vắc xin cho phụ nữ mang thai. Tiêm vắc xin Covid-19 là rất quan trọng, bỏ qua hoặc trì hoãn vắc xin sẽ không còn cơ hội thay đổi nếu chẳng may mắc bệnh.

2. Vì sao có sự phân biệt tuổi thai, chỉ phụ nữ mang thai trên 13 tuần mới được tiêm vắc xin Covid-19.

BS.CKI Bạch Thị Chính – Giám đốc Y khoa Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC trả lời:

Quá trình mang thai của người phụ nữ được chia thành 3 giai đoạn, giai đoạn 13 tuần đầu rất quan trọng vì ảnh hưởng rất nhiều đến sự phát triển của thai nhi. Trước đây khi việc tiêm vắc xin mới bắt đầu triển khai, Bộ Y tế khuyến nghị không tiêm cho phụ nữ mang thai. Tuy nhiên, sau thời gian kiểm nghiệm, người ta đã bắt đầu hướng dẫn phụ nữ mang thai có thể tiêm vắc xin Covid-19. Nếu các anh, chị tới khám, biết mình có thai bao nhiêu tuần thì chuyên gia sẽ thực hiện theo khuyến cáo của Bộ Y tế.

3. Tiêm vắc xin Covid-19 rồi mới biết mình mang thai thì có nguy hiểm không?

Bác sĩ Trương Hữu Khanh, Nguyên Trưởng khoa Nhiễm – Thần kinh, BV Nhi Đồng I, TP.HCM trả lời:

Cho đến nay, trong đa số trường hợp, những vắc xin chỉ mang tính kháng nguyên, không phải vắc xin sống giảm độc lực mới được cho phép tiêm ở phụ nữ mang thai. Đối với vắc xin sống giảm độc lực ngay cả khi tiêm rồi mới phát hiện có thai, các chuyên gia vẫn khuyến cáo không nên có bất cứ can thiệp nào đến thai nhi, mà chỉ tiếp tục theo dõi.Thực tế, rất hiếm có loại vắc xin nào thử nghiệm trên đối tượng phụ nữ mang thai. Theo tôi được biết, hiện nay có một loại vắc xin đang được tiến hành với đối tượng phụ nữ mang thai, đó là vắc xin virus hợp bào. Vì theo nghiên cứu, tiêm vắc xin virus hợp bào cho đối tượng phụ nữ mang thai có khả năng bảo vệ được đứa trẻ sinh ra trong vòng 6 tháng đầu. Đó là nghiên cứu duy nhất được tiến hành với đối tượng phụ nữ mang thai cho đến thời điểm hiện tại.Tuy nhiên, trong quá trình tiêm vắc xin, có những tình huống bất ngờ phát sinh như trường hợp nêu trên thì các nhà nghiên cứu nhận thấy vắc xin không ảnh hưởng đến sự phát triển và sức khỏe của thai nhi. Nên trong tình huống này, các bà bầu hoàn toàn có thể yên tâm. Thậm chí, việc tiêm vắc xin cho thai phụ không chỉ tạo được miễn dịch cho chính bản thân người mẹ, mà còn có khả năng tạo được miễn dịch cho thai nhi vì kháng thể được truyền qua nhau thai.Thêm một vấn đề nữa, thai phụ tiêm mũi vắc xin Covid-19 đầu tiên khi đang mang thai, vậy mũi tiêm tiếp theo của sẽ rơi vào tuần thứ 12, 13 của thai kỳ. Lúc đó, thai phụ có thể an tâm tiêm thêm một mũi vắc xin nữa mà không phải đắn đo. Về lâu về dài, tôi nghĩ đối tượng được tiêm vắc xin Covid-19 sẽ được mở rộng hơn, không chỉ dành cho thai phụ 13 tuần. Điều này cũng giống như ban đầu, chúng ta rất quan ngại khi tiêm vắc xin cho phụ nữ đang cho con bú và phụ nữ mang thai. Sau đó, do tình hình dịch bệnh, chúng ta mở rộng đối tượng hơn để tiêm vắc xin cho phụ nữ mang thai từ 13 tuần trở lên, không bàn đến việc tiêm chủng cho phụ nữ cho con bú nữa.Tôi hy vọng, sau này khi tình hình dịch được kiểm soát, chúng ta sẽ không phải bàn đến việc có tiêm vắc xin cho phụ nữ mang thai dưới 13 tuần nữa. Nếu tình hình dịch vẫn chưa được kiểm soát, rất có khả năng đối tượng tiêm ngừa vắc xin sẽ tiếp tục được mở rộng ra. Dù vậy, thai phụ vẫn cứ yên tâm vì vắc xin sẽ không ảnh hưởng đến sự phát triển và sức khỏe của thai nhi.

4. Những loại vắc xin Covid-19 nào phụ nữ mang thai, phụ nữ đang cho con bú có thể tiêm?

BS.CKI Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa Hệ thống tiêm chủng VNVC trả lời:

Hiện nay, các loại vắc xin phòng bệnh Covid-19 bao gồm: Vắc xin AstraZeneca (Anh) được sản xuất theo công nghệ véc tơ; hai loại vắc xin Pfizer/BioNTech (Mỹ) và Moderna (Mỹ) được phát triển theo công nghệ mRNA. Những loại vắc xin này đều có thể tiêm cho phụ nữ mang thai trên 13 tuần và phụ nữ cho con bú.

– AstraZeneca: Hai mũi cách từ 4 – 12 tuần.

– Moderna: Hai mũi cách nhau tối thiểu 4 tuần.

– Pfizer: Hai mũi cách nhau từ 21 – 28 ngày.#Vắc_Xin_Covid_phụ_nữ_mang_thai

Nguồn: VNVC – Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em và Người lớn