Buồng trứng đa nang – nguyên nhân quan trọng gây vô sinh nữ

bởi | Th1 3, 2020 | Khám tiền hôn nhân, Nguyên nhân vô sinh, Sức khỏe sinh sản, Tư vấn sinh con, Vô sinh - Hiếm muộn, Vô sinh do buồng trứng đa nang

Vô sinh ở nữ giới đang là vấn đề nghiêm trọng hiện nay. Do cấu tạo cơ quan sinh dục nữ, mà các bệnh phụ khoa ở nữ giới có tỉ lệ mắc cao hơn và các trường hợp bệnh cũng đa dạng hơn ở nam giới. Trong đó bệnh đa nang buồng trứng được cho là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây vô sinh nữ.

Hình ảnh 1: Hội chứng buồng trứng đa nang

Những điều kiện cơ bản để quá trình thụ thai thành công bao gồm:

  1. Có sự phát triển nang noãn và phóng noãn
  2. Có sự sản xuất tinh trùng đảm bảo chất lượng 
  3. Tinh trùng gặp được noãn
  4. Sự thụ tinh, làm tổ và phát triển tại tử cung cho đến đủ trên 37 tuần. 

Khi có rối loạn bất kỳ khâu nào trong chuỗi các hoạt động sinh sản này đều có thể dẫn đến sự thụ thai thất bại. Hội chứng đa nang buồng trứng gây ra sự bất thường phát triển nang noãn và giảm hoặc không phóng noãn. Do vậy mà quá trình thụ thai không được xảy ra. Theo thống kê cho thấy, vô sinh ở nữ giới chiếm 40% các trường hợp vô sinh. Trong các nguyên nhân vô sinh do không phóng noãn, nguyên nhân do hội chứng buồng trứng đa nang chiếm tới 75%. Tỉ lệ mắc bệnh cao kèm khả năng gây vô sinh của bệnh lớn làm cho đa nang buồng trứng càng thêm đáng lo ngại.

Bệnh nhân bị hội chứng đa nang buồng trưng đặc trưng bởi tình trạng:

  • Rối loạn kinh nguyệt: Cơ chế điều hòa sự rụng trứng là nhờ hai hormone chính là FSH và LH. FSH kích thích sự phát triển của nang trứng. LH kích thích trứng chín, rụng, hình thành và duy trì hoạt động của thể vàng. Sự gia tăng androgen làm mất cân bằng tỷ lệ LH/FSH gây ra rối loạn quá trình  trưởng thành của nang noãn và sự phóng noãn. Người bệnh trên lâm sàng biểu hiện thưa kinh (chu kì kinh nguyệt >35 ngày hoặc có kinh <8 lần/ năm) hoặc vô kinh (không có kinh >6 tháng).
  • Rậm lông: Cường androgen khiến nang lông phát triển. Tuy là phụ nữ nhưng lông tay, lông chân, lông mu bệnh nhân phát triển khá nhiều. Thậm chí bệnh nhân còn có nhiều lông trên cả mặt, cổ, bụng, hơn bình thường.
  • Xuất hiện hình ảnh buồng trứng đa nang trên siêu âm: Trên hình ảnh siêu âm buồng trứng có hơn 12 nang noãn có kích thước từ 2-9 mm trên một mặt cắt, buồng trứng có thể tăng thể tích (>10ml).
Hình ảnh 2: Rậm lông tay do cường androgen

Đa nang buồng trứng gây ra rất nhiều hệ lụy. Sự mất cân bằng hormone có thể gây ra các rối loạn chuyển hóa làm tăng nguy cơ các bệnh về mạch vành và đái tháo đường typ 2. Đặc biệt, đa nang buồng trứng còn là thủ phạm chính gây vô sinh ở nữ giới. Sở dĩ nguyên nhân cốt lõi của vấn đề này là do sự sản xuất quá nhiều androgen trong cơ thể. Androgen gây tác động lên sự phát triển của buồng trứng. Lớp vỏ đệm của buồng trứng dày hơn, do đó trứng khó thoát khỏi lớp vỏ mà thoát ra ngoài diễn ra hiện tượng phóng noãn được. Tinh trùng không thể gặp trứng nếu hiện tượng phóng noãn không xảy ra. Hơn nữa, androgen còn tác động lên cơ chế điều hòa nội tiết trong cơ thể gây ra tình trạng mất cân bằng các hormone điều hòa sự phát triển và rụng của trứng. Gây ra tình trạng các nang noãn thường bị rỗng, hoặc số lượng trứng nhiều nhưng trứng lại không chín, trong trứng rỗng nên không có khả năng thụ thai. 

Hiện nay chưa có phương thức điều trị đặc hiệu cho bệnh nhân buồng trứng đa nang. Việc điều trị thường nhắm tới mục đích là điều trị triệu chứng cường androgen hay điều trị vô sinh. Thường sử dụng phương pháp kich thích buồng trứng và can thiệp ngoại khoa để hướng tới điều trị vô sinh cho bệnh nhân mắc hội chứng đa nang buồng trứng. Người ta càng hy vọng kích thích phóng noãn sao cho gần với tình trạng bệnh lý của bệnh nhân nhất. Cụ thể là gây phóng đơn noãn để tránh các nguy cơ quá kích buồng trứng và mang đa thai. Do bệnh nhân mắc buồng trứng đa nang có buồng trứng khá nhạy cảm, nên việc điều trị càng thêm thận trọng. Bệnh nhân cần được bác sĩ tư vấn kĩ càng về tình trạng của mình, tin tưởng và tuyệt đối tuân thủ liệu trình điều trị.

Hỏi Đáp:

KẾT HÔN 5 NĂM NHƯNG KHÔNG THỂ QUAN HỆ VỚI CHỒNG

Người phụ nữ 30 tuổi kết hôn 5 năm nhưng không thể giao hợp với chồng, bác sĩ phát hiện mắc chứng co thắt âm đạo. Ngày 27/2, bác sĩ Hà Ngọc Mạnh, Giám đốc Bệnh viện Nam học và hiếm muộn Việt - Bỉ cho biết chức năng sinh sản và cấu trúc bộ phận sinh dục của hai vợ...

Đọc thêm

“TINH BINH LOÃNG” CÓ TỰ KHỎI KHÔNG?

Hỏi: Thưa bác sĩ, nhiều nam giới lo lắng khi gặp tình trạng tinh dịch loãng hơn so với bình thường và không biết làm sao để khắc phục, liệu tình trạng này có tự khỏi được không? Đáp: Theo Ths.Bs Hà Ngọc Mạnh, Giám đốc Bệnh viện chuyên khoa Nam học và Hiếm muộn Việt -...

Đọc thêm

VÒI TỬ CUNG (VÒI TRỨNG) QUAN TRỌNG NHƯ THẾ NÀO TRONG THỤ THAI TỰ NHIÊN?

Khi quan hệ theo con đường tự nhiên, tinh trùng đi từ cổ tử cung qua buồng tử cung và vào vòi tử cung, gặp noãn đã được loa vòi bắt từ trước đó. Hai bạn này sẽ kết hợp (thụ tinh) tạo thành phôi thai, đây là chức năng đầu tiên của vòi tử cung (giống như cầu nối để noãn và tinh trùng gặp nhau, vì trên bề mặt lòng vòi tử cung có các lông chuyển giúp noãn, tinh trùng và phôi di chuyển – chính là khi các mẹ chụp tử cung vòi trứng đánh giá có thông hay không đấy)

Đọc thêm

KHI NÀO NÊN CHỤP TỬ CUNG VÒI TRỨNG?

Chụp tử cung vòi trứng là phương pháp thăm dò ống cổ tử cung, hai vòi tử cung và buồng tử cung nhờ bơm một chất cản quang từ cổ tử cung vào lòng tử cung. Vậy khi nào là thời điểm bạn nên cân nhắc đi chụp tử cung vòi trứng?

Đọc thêm