Trẻ thơ như thể một linh hồn mới làm cho cuộc sống hôn nhân của các cặp vợ chồng thêm mới mẻ, thêm gắn kết hơn. Tuy nhiên, rất nhiều cặp vợ chồng không được may mắn, họ khao khát có con nhưng lại liên tục bị sảy thai mà không biết lý do vì sao và phải làm gì để hạn chế tình trạng này? Không ít trường hợp bị sảy thai nhiều lần khiến phụ nữ rơi vào tình trạng stress, bất an, buồn phiền. Tình trạng hôn nhân cũng vì thế mà xuống dốc, bế tắc và có nguy cơ bị đổ vỡ.
1. Sảy thai liên tiếp là gì?
Sảy thai nhiều lần là trường hợp người phụ nữ bị sảy thai từ 2 lần trở lên đối với tuổi thai dưới 20 tuần tuổi. Sảy thai được chia làm 2 nhóm.
Một là sảy thai nguyên phát, là khi người phụ nữ chưa sinh được một em bé còn sống nào trước đó.
Hai là sảy thai thứ phát, là khi người phụ nữ đã sinh được tối thiểu một bé thành công nhưng hiện tại lại bị sảy thai liên tiếp.
Tuy tỷ lệ sảy thai nhiều lần như vậy tương đối ít, chỉ chiếm khoảng 1%. Thế nhưng những phụ nữ bị rơi vào trường hợp như vậy phải chịu một cú sốc tinh thần lớn, và họ rất cần sự giúp đỡ từ gia đình và y học. Các chuyên gia cũng đã khuyến cáo, nếu bạn băn khoăn về tình trạng sức khỏe sinh sản của bản thân hay bị sảy thai nhiều lần như vậy thì bạn nên đến gặp các bác sĩ để được thăm khám và giúp đỡ đúng cách.
2. Nguyên nhân
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến sảy thai liên tiếp. Trong đó chiếm tỷ lệ lớn nhất là những bất thường về miễn dịch và hormone. Tiếp theo là những bất thường về nhiễm sắc thể hoặc bất thường về gen. Cuối cùng là những bất thường về giải phẫu tử cung. Và cũng có thể người bệnh bị sảy thai mà không tìm ra được nguyên nhân.
Sự sảy thai nhiều bất thường này có thể bắt nguồn từ bất thường của noãn, tinh trùng hoặc phôi. Trên thực tế, có khoảng 12-15% thai lâm sàng sẽ bị sảy thai. Tuy nhiên, có những thống kê chỉ ra rằng, có tới 30-60% phôi và thai sẽ bị sảy trong vòng 12 tuần đầu tiên của thai kỳ. Tỷ lệ phụ nữ không nhận ra mình có thai bởi vì thai sảy tự nhiên từ khi còn rất sớm (thai sinh hóa) lên tới 50%. Tuổi của bố mẹ cao cũng là một trong những nguyên nhân làm tăng tỷ lệ sảy thai do giảm chất lượng noãn và tinh trùng dẫn đến những bất thường về NST.
3. Chẩn đoán và điều trị
Hiện nay, hầu hết các nguyên nhân gây sảy thai liên tiếp đều có thể được chẩn đoán được bằng các xét nghiệm. Khi đến với bác sĩ, bệnh nhân sẽ được khai thác tiền sử để biết tình trạng dùng thuốc, phẫu thuật, cũng như các bất thường về di truyền của thai phụ cũng như của gia đình. Xét nghiệm NST đồ có thể được làm cho cả vợ và chồng để tìm các nguyên nhân bất thường về NST. Có những trường hợp bố hoặc mẹ có những bất thường nhỏ trong bộ gene, những bất thường này có thể không ảnh hưởng đến bố mẹ nhưng lại có sự ảnh hưởng lớn đến phôi, thai sau này và có thể dẫn đến sảy thai.
Đối với phụ nữ, tử cung và buồng tử cung cũng được đánh giá chi tiết. Có nhiều cách để đánh giá buồng tử cung, bao gồm: siêu âm thường quy, siêu âm bơm nước, chụp tử cung – vòi tử cung, chụp cộng hưởng tử tiểu khung (MRI) hoặc nội soi buồng tử cung.
Những xét nghiệm tìm sự bất thường di truyền về đông máu cũng nên được thực hiện ở những bệnh nhân có các yếu tố nguy cơ như: phẫu thuật, gãy xương, nằm bất động lâu ngày hoặc những bệnh nhân có gia đình bị các bất thường về máu.
Sau khi thực hiện các xét nghiệm chẩn đoán, các cặp vợ chồng sẽ được điều trị theo đúng nguyên nhân. Việc điều trị làm tăng tỷ lệ thai sống trong tương lai là 77% đối với những trường hợp không có bất thường trên xét nghiệm và 71% nếu phát hiện bất thường trên xét nghiệm.
Có một số trường hợp bất thường nhiễm sắc thể mà bệnh nhân cần nhờ đến sự giúp đỡ của thụ tinh nhân tạo. Thụ tinh trong ống nghiệm kết hợp với xét nghiệm di truyền đặc biệt, hay còn gọi là chẩn đoán di truyền tiền ghép, sẽ giúp cho việc chọn phôi được chính xác hơn, giúp giảm tối đa các nguy cơ bất thường hệ gen của thai nhi.
Trong lĩnh vực thụ tinh trong ống nghiệm, với kỹ thuật chẩn đoán di truyền tiền làm tổ (PGD) các cặp vợ chồng có thể loại bỏ được những phôi có bất thường di truyền, chọn lựa được những phôi bình thường để chuyển vào buồng tử cung người mẹ.
Với những bất thường về giải phẫu tử cung. Tử cung có vách ngăn là nguyên nhân phổ biến có liên quan đến sảy thai trong số các loại dị tật bất thường ở tử cung. Bình thường tử cung có hình dạng một khoang trống như ở những phụ nữ khỏe mạnh, thay vì vậy thì tử cung của bệnh nhân lúc này được ngăn thành hai phần bởi một vách mô. Vì đó chỉ định phẫu thuật tạo hình tử cung có thể được tiến hành tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể.
Nếu mắc hội chứng kháng phospholipid (ASP) – một bệnh tự miễn. Lúc này hệ thống miễn dịch của người bệnh hoạt động lệch lạc và tạo ra kháng thể với một số chất liên quan đến đông máu bình thường. Nhiều nghiên cứu cho thấy APS có liên quan đến sảy thai nhiều lần và tử vong thai nhi. Từ đó bệnh nhân sẽ được chỉ định một số loại thuốc đặc biệt sẽ được sử dụng nhằm giảm sự hình thành các cục máu đông.
Trong những trường hợp có bất thường về hormon tuyến giáp, các thuốc đặc hiệu cũng được sử dụng nhằm ổn định lại chức năng tuyến giáp, từ đấy làm tăng khả năng sống của thai.
Tuy nhiên cũng có những trường hợp sảy thai liên tiếp không rõ nguyên nhân. Trong đó, hơn một nửa số phụ nữ bị sảy thai liên tiếp không tìm được nguyên nhân. Kết quả điều trị trong những trường hợp này phụ thuộc vào kinh nghiệm của từng bác sĩ cũng như sự quyết tâm thay đổi về tâm lý, lối sống cũng như hoạt động sinh hoạt của từng người bệnh.
4. Vậy phải làm sao để phòng tránh sảy thai liên tiếp?
Đi khám kiểm tra tổng quát trước khi mang thai để phòng tránh và chữa các bệnh gây ảnh hưởng đến sự mang thai cũng như thường xuyên thăm khám thai để phòng tránh các biến chứng của thai kỳ. Đồng thời tiêm vacxin quai bị, sởi, rubella,… trước khi mang thai 3 tháng.
Kiểm tra tử cung và cổ tử xung, nếu bị vách ngăn tử cung có thể chữa trị bằng phẫu thuật. Nếu cổ tử cung yếu có thể được gia cố bằng cách khâu cố định tạm thời để giúp duy trì được thai sản.
Thai phụ vẫn có cơ hội mang thai an toàn và sinh em bé khỏe mạnh nếu mới sảy thai lần đầu, nhưng nếu đã sảy thai nhiều lần thì hãy nghiêm túc xem xét đết việc kiểm tra bằng xét nghiệm nhiễm sắc thể.
Người mẹ cần tránh lao động nặng, tranh thủ tối đa thời gian nghỉ ngơi những vẫn phải vận động nhẹ nhàng để cơ thể được thoải mái.
Bổ sung vi khoáng đầy đủ qua thức ăn hàng ngày, cần nhất là sắt, canxi, magie, B6… và giữ tâm lý thoải mái, tránh lo lắng.
Tốt nhất nên có con ở độ tuổi từ 22 – 29 tuổi. Lúc này cơ thể đã phát triển toàn diện, chất lượng trứng cũng ở thời kỳ tốt nhất, hạn chế được tình trạng sảy thai sớm. Nếu có thai ở độ tuổi 35 trở lên, thai phụ nên thường xuyên theo dõi sự phát triển của thai nhi bằng việc khám định kỳ theo chỉ định của bác sĩ.
Không mang vác những đồ nặng. Phương tiện đi lại nên chọn taxi, xe buýt để bảo đảm sự an toàn cho cả hai mẹ con.
Khi có những dấu hiệu bất thường như đau bụng, chảy máu âm đạo, chuột rút, áp lực vùng chậu,… thì bạn hãy lập tức gặp bác sĩ để kịp thời can thiệp.
Sau mỗi lần sảy thai, nên dành thời gian nghỉ ngơi ít nhất từ 6 tháng đến 1 năm để cơ quan sinh sản hồi phục rồi mới nên có thai lại.
Không ít trường hợp bị sảy thai liên tiếp khiến nhiều phụ nữ rơi vào trạng thái bất an, buồn phiền, hạnh phúc gia đình có nguy cơ đổ vỡ. Vì vậy, phụ nữ cần phòng bệnh bằng cách khám và tư vấn tiền sản trước khi mang thai. Nên chuẩn bị điều này ngay khi vừa kết hôn, hoặc một năm trước khi mang thai. Khi bác sĩ kết luận cơ thể đã hoàn toàn khỏe mạnh và sẵn sàng thì thai phụ cũng cần một thời gian dài để thực hiện việc tiêm phòng tiền sản.
☘ BỆNH VIỆN CHUYÊN KHOA NAM HỌC & HIẾM MUỘN VIỆT – BỈ
☎️ Điện thoại: 0935.938.268 – 0932.131.393
📞 Trợ lý – Tiến Sĩ.Bác Sĩ: Lê Vương Văn Vệ. SĐT: 0903.251.961
🏥 Địa chỉ: 23 đường Nguyễn Văn Trỗi – Q. Thanh Xuân – TP. Hà Nội (Ngay 356A đường Giải Phóng).