LẠC NỘI MẠC TỬ CUNG: KHÁI NIỆM, NGUYÊN NHÂN VÀ CÁCH ĐIỀU TRỊ

Lạc nội mạc tử cung là một trong những bệnh lý thường gặp ở phụ nữ, có ảnh hưởng tới khả năng sinh sản. Vậy lạc nội mạc tử cung là bệnh gì? Bệnh lạc nội mạc tử cung có nguy hiểm không? Tất cả những thắc mắc này đều sẽ được giải đáp trong bài viết dưới đây.

Bệnh lạc nội mạc tử cung là gì? U lạc nội mạc tử cung có nguy hiểm không? 

Lạc nội mạc ở tử cung là tình trạng hiện diện mô nội mạc tử cung tại các vị trí khác nhau ngoài buồng tử cung. Đây là bệnh lý còn nhiều bí ẩn, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của khoảng 10% phụ nữ độ tuổi sinh sản, là nguyên nhân gây đau mãn tính và hiếm muộn. Tỷ lệ hiếm muộn trên phụ nữ có lạc nội mạc tử cung chiếm khoảng 50%. Việc điều trị lạc nội mạc tử cung cho nhóm bệnh nhân hiếm muộn rất khó khăn

Nguyên nhân lạc nội mạc tử cung

Hiện nguyên nhân chính dẫn tới lạc nội mạc ở tử cung vẫn chưa xác định rõ, tuy nhiên, dưới đây là một số yếu tố gián tiếp có thể gây ra tình trạng này:

– Kinh nguyệt trào ngược
– Biến đổi tế bào phúc mạc và tế bào phôi
– Từng trải qua các cuộc giải phẫu ở tử cung
– Rối loạn hệ miễn dịch

Để được tư vấn kỹ lưỡng hơn, bạn có thể liên hệ hoặc tìm đến các cơ sở y tế uy tín để được bác sĩ chuyên môn hỗ trợ. 

Vì sao lạc nội mạc tử cung gây ra hiếm muộn?

Mô lạc nội mạc tử cung có thể xuất hiện ở tất cả các cơ quan trong cơ thể, nhưng có 3 vị trí thường được thấy là:

– Buồng trứng (Lạc nội mạc buồng trứng) 
– Trong cơ tử cung (Lạc nội mạc trong cơ tử cung hay còn gọi là lạc tuyến trong cơ tử cung – adenomyosis)
– Các tạng trong ổ bụng.

Cho dù bệnh lạc nội mạc tử cung xuất hiện ở cơ quan nào đi nữa thì đều gây ra ảnh hưởng xấu đến khả năng sinh sản. Cơ chế chính xác gây hiếm muộn do lạc nội mạc ở tử cung vẫn chưa được xác định rõ. Một số giả thuyết được đặt ra là:

– Gây dính vùng chậu khiến các cơ quan sinh sản hoạt động không tốt. Do việc biến đổi cấu trúc giải phẫu cơ quan sinh dục gây cản trở sự di chuyển của noãn và tinh trùng, tạo các co thắt nghịch thường gây bất lợi cho thụ tinh.
– Thay đổi chức năng nội mạc tử cung: tăng chất gây viêm tại nội mạc tử cung, làm biến đổi môi trường nội tiết khiến nội mạc tử cung không thuận lợi cho phôi làm tổ.
– Làm rối loạn sự phát triển của các nang noãn và rối loạn phóng noãn.
– Làm giảm số lượng và chất lượng của noãn.

Tuy nhiên chưa có đủ bằng chứng cho thấy lạc nội mạc ở tử cung có liên quan trực tiếp đến giảm dự trữ buồng trứng, giảm đáp ứng buồng trứng hay làm giảm khả năng có thai khi làm thụ tinh trong ống nghiệm.

Triệu chứng, dấu hiệu lạc nội mạc tử cung

Thông thường, triệu chứng lạc nội mạc tử cung xuất hiện đầu tiên là cảm giác đau tại khu vực vùng chậu, hay bị khi bắt đầu vào chu kỳ kinh. Mức độ đau sẽ ngày một tăng cao. Bên cạnh đó, còn có một số dấu hiệu khác như:

– Đau khi quan hệ. 
– Đau khi đi tiểu hoặc khi di chuyển. Khi đi vệ sinh thấy xuất hiện máu trong nước tiểu hoặc phân,..

Những biểu hiện trên cũng có thể là do bệnh lý khác gây ra. Vì vậy, khi thấy có gì bất thường, bạn cần phải đi khám ngay để tìm được nguyên nhân chính xác nhất. 

Cách chẩn đoán lạc nội mạc tử cung

Tiêu chuẩn vàng là phẫu thuật nội soi lấy bệnh phẩm tại vị trí lạc nội mạc tử cung; và xét nghiệm giải phẫu bệnh nhằm xác định có mô nội mạc tử cung. Tuy nhiên, phẫu thuật là một phương pháp can thiệp xâm lấn.

Với sự tiến bộ của chẩn đoán hình ảnh, ngày nay người ta thường dùng siêu âm có độ phân giải cao để chẩn đoán được đa phần các trường hợp lạc nội mạc tử cung; thường gặp nhất là lạc nội mạc ở tử cung trên buồng trứng. Còn các vị trí khác rất khó chẩn đoán với siêu âm; thường phải dùng đến phẫu thuật và giải phẫu bệnh lý.

Cách điều trị lạc nội mạc tử cung

Phương pháp điều trị hiếm muộn phụ thuộc vào triệu chứng và mức độ của lạc nội mạc ở tử cung và các nguyên nhân hiếm muộn khác kèm theo.

Kinh nghiệm chữa lạc nội mạc ở tử cung mức độ nhẹ I, II, bệnh nhân trẻ tuổi; không có triệu chứng đau vùng chậu nặng; có thể chỉ định điều trị hiếm muộn bằng kỹ thuật kích thích buồng trứng kết hợp bơm tinh trùng vào buồng tử cung nếu các điều kiện khác của bệnh nhân cho phép (chất lượng tinh trùng đạt yêu cầu, còn ít nhất 1 vòi trứng thông).

Phẫu thuật bóc u lạc nội mạc tử cung ở buồng trứng là phương pháp thường được cân nhắc trước tiên trên bệnh nhân có triệu chứng đau vùng chậu nặng. Tuy nhiên, lạc nội mạc tử cung có thể tái phát một thời gian ngắn sau phẫu thuật. Việc phẫu thuật bóc u lạc nội mạc tử cung trên buồng trứng thường làm giảm dự trữ buồng trứng; từ đó ảnh hưởng đến khả năng thành công của bệnh nhân khi điều trị hiếm muộn.

Thụ tinh trong ống nghiệm là lựa chọn tốt trong các trường hợp sau:

– Lạc nội mạc tử cung vừa và nặng (độ III, IV)
– BN có nguyên nhân khác cần làm thụ tinh trong ống nghiệm
– BN lớn tuổi và / hoặc giảm dự trữ buồng trứng
– BN cần phẫu thuật bóc u lạc nội mạc tử cung ở buồng trứng: nên làm TTTON trước để tránh nguy cơ đáp ứng kém do giảm dự trữ buồng trứng sau phẫu thuật

Lạc nội mạc ở tử cung không phải là bệnh lý ác tính nhưng thường tiến triển nặng theo thời gian. Vì vậy, bệnh nhân bị lạc nội mạc tử cung không nên trì hoãn việc sinh con. Nếu bệnh nhân chưa lập gia đình, có thể tiến hành trữ lạnh noãn tích lũy để sử dụng sau này.

Nguồn: Sưu tầm